21.05.2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan tebliğ ile birlikte e-Defter süreçlerinde birçok yenilik ve değişiklik yapılmıştır.
Yayımlanan tebliğin ardından Zirve Masaüstü ve Nova 2.0 programlarımızda e-Defter kullanan kullanıcılarımızın da “Yeni Tebliğ sonrası, Zirve Masaüstü ve Nova 2.0 Programlarındaki e-Defter İşleyişi Değişecek mi?” sorusuna bu yazımızda yanıt veriyor olacağız.
.
Zirve Masaüstü Programları ve Nova 2.0’daki Değişiklikler Nelerdir?
Zirve Masaüstü Programları ve Nova 2.0 aracılığıyla e-Defter gönderimlerini gerçekleştiren tüm kullanıcılarımız için sevindirici bir haberimiz var.
.
Zirve Masaüstü Programlarında e-Defter
Zirve e-Defter modülü ile yapacağınız gönderim süreçlerinde herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Yeni düzenlemeler, Zirve e-Defter modülünün işleyişini etkilemeden, mevcut sürecinizin kesintisiz devam etmesini sağlayacaktır.
.
Zirve Nova 2.0’da e-Defter
Nova 2.0 e-Defter modülü ile yapacağınız gönderim süreçlerinde herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Yeni düzenlemeler, Nova 2.0 e-Defter İşlemleri sayfasının işleyişini etkilemeden, mevcut sürecinizin kesintisiz devam etmesini sağlayacaktır.
Bu gelişmeler hakkında daha detaylı bilgi almak ve sürecinizi en verimli şekilde sürdürebilmek için blog yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
.
e-Defter Yeni Web Servis ve Tebliğ Değişiklikleri
Tebliğde belirtilen değişikliklerle ilgili önemli maddeleri sizler için bir araya getirdik. Yapılan duyuru ve yayımlanan kılavuzlarda Gönderim Süreleri (tarihleri) için yapılan değişikler, Defter Dosyalarının Eşanlı Gönderimi, İkincil Kopya Durumu ve e-Defter Muvafakatname İşlemlerinin öne çıktığı görülmektedir. Yazımızın devamında sizler için bu başlıkları maddeler halinde açıkladık.
Gönderim Süreleri
21.05.2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 4) ile birlikte e-Defter gönderim sürelerinde önemli değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan bu düzenlemelerle, her ayın sonuna kadar gönderilmesi gereken e-Defterlerin gönderim süreleri uzatılarak, bir sonraki ayın 10’una kadar gönderilebilmesi sağlanmıştır. Bu değişiklik, kullanıcılarımızın e-Defter oluşturma ve gönderme süreçlerini daha esnek ve yönetilebilir hale getirecektir.
Aylık Yükleme Tercihi Yapan Mükellefler
- Mükellefler, her ay için hazırladıkları elektronik defter ve berat dosyalarını, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerine yüklemek zorundaydılar.
- Yeni düzenlemeyle bu süre uzatılarak, artık ilgili olduğu ayı takip eden dördüncü ayın 10’uncu günü sonuna kadar yükleme yapılabilecektir.
Geçici Vergi Dönemleri Bazında Yükleme Tercihi Yapan Mükellefler
- Üç aylık dönemler için elektronik defter ve berat dosyalarını hazırlayan mükellefler, bu dosyaları geçici vergi beyannamesinin verileceği ayı izleyen ayın 10’uncu günü sonuna kadar yükleyebileceklerdir.
.
.
Defter Dosyalarının “Eşanlı” Gönderimi
Daha önce oluşturulan e-defter dosyalarının beratları gönderilirken, artık oluşturulan yevmiye ve kebir dosyaları, yeni web servis aracılığı ile eş anlı olarak gönderilecektir. Bu düzenleme, kullanıcıların defter ve berat dosyalarını daha hızlı ve organize bir şekilde Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine iletebilmelerini sağlamaktadır.
22 Mayıs 2024 tarihinden itibaren yapılan bu düzenleme ile e-defter uygulamasına yüklenecek paketlerde e-defter dosyalarının ve berat dosyalarının eş zamanlı olarak yüklenmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu süreçte, ilgili ayın e-defter ve berat dosyaları oluşturulduktan sonra Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine yüklenir. Yükleme işlemi sırasında, defter ve berat dosyaları aynı paket içinde olmalı ve paket, defter XML ve berat XML dosyalarını içermelidir.
Yükleme işlemi sırasında, öncelikle berat dosyası üzerinde imza, şema/şematron ve teknik kontroller yapılır. Başarılı ise berat dosyasının durumu “Paket başarılı, defter paketinin işlenmesi bekleniyor.” olarak güncellenir. Daha sonra defter dosyası benzer kontrollerden geçer. Tüm kontroller başarılı olduğunda, hem defter hem de berat dosyalarının durumu “Paket Başarıyla İşlendi” olarak güncellenir ve berat dosyaları Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından imzalanır.
.
İkincil Kopya Durumu
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan son düzenlemelerle birlikte, e-defter ve berat dosyalarının gönderim süreçlerinde önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler doğrultusunda, sizlere önemli bilgiler sunmak istiyoruz.
- E-Defter ve Berat Dosyalarının Eşanlı Gönderimi: 22 Mayıs 2024 tarihi itibarıyla yüklenecek paketler için geçerli olmak üzere; e-Defter ve berat dosyalarının “eşanlı olarak” e-Defter uygulaması üzerinden veya web servis aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenme imkânı getirilmiştir.
- Belirtilen Tarihten Önce Yüklenmiş Berat Dosyaları: Belirtilen tarihten önce e-Defter uygulamasına yüklenmiş olan berat dosyalarına ilişkin e-Defter ve GİB onaylı berat dosyalarının, e-Defter Saklama Uygulaması üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gerekmektedir.
- Belirtilen Tarih ve Sonrasında Yüklenecek E-Defter ve Berat Dosyaları: Belirtilen tarih ve sonrasında yüklenecek e-Defter ve berat dosyalarının, Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine eşanlı olarak yüklenmesi gerekmektedir. Eşanlı olarak yüklenen e-Defter ve berat dosyaları için e-Defter Saklama Uygulaması üzerinden işlem yapılmayacaktır.
Önemli Not: 22 Mayıs 2024 tarihinden sonra gönderilecek e-defter dosyalarında asıl defterler de bulunacağından, GİB ikincil kopya uygulamasına gönderilmesine gerek kalmayacaktır. Ancak, bu tarihten önce gönderilen defterlerde dönem fark etmeksizin, ikincil kopya uygulaması ile GİB’e gönderilmesi gerekmektedir.
.
e-Defter Muvafakatname İşlemleri
e-Defter süreçlerini daha kolay ve verimli hale getirmek amacıyla, Gelir İdaresi Başkanlığı yeni bir hizmet sunmuştur. Bu hizmet sayesinde, müşavirlerin ve uyumlu yazılım firmalarının mali mühürleri ile e-Defter gönderimlerini gerçekleştirmek mümkün hale gelmiştir. Artık her mükellef için ayrı mali mühür alma ve gönderim aşamasında bu mali mühürü takıp çıkarma zorunluluğu ortadan kalkmıştır.
.
e-Defter muvafakatname işlemleriyle birlikte her mükellef için ayrı ayrı mali mühür zorunluluğu bulunmamaktadır. e-Defter muvafakatname işlemleri uyumlu yazılım firması ve meslek mensubu olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Zirve Programlarında şuanda uyumlu yazılım firmalarının mali mührü ile e-defter gönderimleri çok yakında tamamlanacaktır.
.
Unutulmamalı ki, eğer müşavirin mali mührüyle e-defter gönderimi yapılacaksa mutlaka e-Defter muvafakatname işlemlerinde “Meslek Mensubu” seçimi yapılarak işlem tamamlanmalıdır. Aksi halde e-defter ve berat dosyalarının onaylama aşamasındayken hata alınacak ve gönderim onaylanmayacaktır.
.
e-Defter muvafakatname işlemlerin nasıl yapıldığına dair adımlar aşağıdaki gibidir.
- Dijital Vergi Dairesi Üzerinden Yönetim:
- Muvafakatname işlemleri, Dijital Vergi Dairesi üzerinden yönetilebilir duruma getirilmiştir.
- Mükellefler, Dijital Vergi Dairesi’ne giriş yaparak “e-Defter Muvafakatname İşlemleri” kısmına ulaşabilirler.
- Muvafakatname Verme Adımları:
- Dijital Vergi Dairesi’nde “İşlem Başlat” butonuna tıklanarak “e-Defter Muvafakatname Oluşturma” ekranına geçilir.
- Uyumlu yazılım firması veya meslek mensubu seçilir.
- Bilgiler kontrol edilip onaylanır ve SMS ile gelen şifre girilerek işlem tamamlanır.
- Muvafakatname İptali:
- Mevcut muvafakatnameyi iptal etmek de Dijital Vergi Dairesi üzerinden yapılabilir.
- “Dilekçelerim” menüsünden yeni bir dilekçe oluşturularak ilgili muvafakatname iptal edilir.
Bu yeni yöntem, e-Defter süreçlerini daha esnek ve kullanıcı dostu hale getirerek, mali mühür yönetimindeki zorlukları ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.
.
Kaynakça:
- Gelir İdaresi Başkanlığı. (2024). ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SIRA NO: 4). Resmi Gazete. Erişim Tarihi: 29 Mayıs 2024
- Gelir İdaresi Başkanlığı. (2024). ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SIRA NO: 4). Erişim Tarihi: 29 Mayıs 2024
- eDefter.gov.tr. (2024). ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SIRA NO: 4). Erişim Tarihi: 29 Mayıs 2024
- Gelir İdaresi Başkanlığı. (2024). e-Defter Uygulama Kılavuzu. Erişim Tarihi: 29 Mayıs 2024
- Gelir İdaresi Başkanlığı. (2024). e-Defter Muvafakatname Kullanım Kılavuzu. Erişim Tarihi: 29 Mayıs 2024
