Zirve Yazılım olarak E-Dönüşüm uygulamarında her zaman hızlı ve uygun çözümlerle sizlere en iyi hizmeti sunmaktayız. E-İrsaliye uygulaması hakkında bu makaleden bilgi alabilirsiniz. Tüm detaylar için okumaya devam edin.
e-İrsaliye Nedir?
e-İrsaliye; kağıt ortamında düzenlenen sevk irsaliyesi belgesinin elektronik ortamda düzenlenip elektronik ortamda iletilmesidir. Kağıt irsaliye ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
Kimler e-İrsaliye’ye Geçmelidir?
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB)’in duyurusuna göre e-İrsaliye zorunluluğu kapsamında, 2022 ve müteakip hesap dönemlerine ait brüt satış hasılatı 10 milyon TL olan tüm mükellefler e-İrsaliye’ye geçmek zorundadır.
- Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükellefler.
- Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli sayılı listedeki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler.
- 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler.
- 4/4/2001 tarihli ve 4634 sayılı Şeker Kanunda yer verilen şekerin imalini gerçekleştiren mükellefler.
- e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler.
- Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar.
- e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2022 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.
- 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler.
- Başkanlık tarafından yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilerek yazılı bildirim alan ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre tanınan mükellefler e-İrsaliye uygulamasına geçmelidir.
e-İrsaliye’nin Üzerinde Bulundurulması Gereken Bilgiler Nelerdir?
Bu bilgiler şunlardır:
- İrsaliyeyi düzenleyen şirketin ; adı-soyadı, adresi, ünvanı, vergi dairesi, hesap numarası
- Düzenleme tarihi ve belge numarası
- Alıcının; ad-soyadı, adresi, ünvanı, vergi dairesi, hesap numarası
- Taşınan malın türü ve miktarı
- Fiili sevk tarihi, saat ve dakika olarak fiili sevk zamanı.
İrsaliye üzerinde, irsaliyenin düzenlenme tarihine ek olarak malın fiili sevk tarihinin de gösterilmesi gerekmektedir. e-İrsaliye, malın fiili sevk tarihinden önce düzenlenmelidir.
e-İrsaliye’nin Avantajları Nelerdir?
Bu avantajları şöyle sıralayabiliriz:
- Kağıt, basım ve kargolama maliyetleri azalır.
- Çalışanların operasyonel iş gücü daha verimli kullanılabilir.
- Gönderilen belgelerin karşı tarafa anında ulaşması ile zaman tasarrufu sağlanır.
- Online sistemde irsaliye belgesine istenilen zamanda ulaşılır.
- Elektronik ortama taşınan irsaliyelerin fazla kağıt tüketiminin önüne geçmesi, doğanın korunmasına destek olur.
- Belge uyuşmazlıkları eski sisteme göre çok daha hızlı bir şekilde çözümlenebilir.
e-İrsaliye’ye Nasıl Başvurulur?
Başvuru süreciyle ilgili video anlatımımıza aşağıdan göz atabilirsiniz:
Başvurunuzu birkaç yöntemle yapabilirsiniz.
Özel Entegrasyon Yöntemi
Mevcutta e-fatura kullanan kişilerin ayrıca başvurmasına gerek yoktur, GİB’e bildirimi mali mühür yardımı ile Özel Entegratör tarafından yapılır.
Portal Yöntemi
https://portal.efatura.gov.tr/efatura/egiris.jsp adresinden giriş yaptıktan sonra, Araçlar menüsü / Kullanıcı bilgileri / “e-irsaliye kullanmak istiyorum” butonu ile başvuruda bulunabilirsiniz.
Kimlere e-İrsaliye Kesebilirim?
e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı mükelleflerin düzenleyecekleri tüm sevk irsaliyelerinin e-İrsaliye olarak düzenlenmesi, uygulamaya kayıtlı mükelleflerden alınan mallar karşılığında düzenlenecek irsaliyelerin de yine e-İrsaliye olarak alınması zorunludur.
Hangi Durumlarda e-İrsaliye Kesilir?
Detaylar videomuzda!
e-İrsaliye İptal Edilebilir mi?
İrsaliyeye konu malların, satıcıdan yola çıkıp alıcıya ulaşması ile birlikte sevk irsaliyesi belgesi esas itibariyle işlevi yerine getirmiştir. Bu durumdaki sevk irsaliyesinin iptal edilmesi gibi bir durum söz konusu değildir.
Ancak, e-İrsaliye uygulamasında (487 SN VUK GT, Md.3/8. fıkra); yalnızca malın fiili sevkinden önce ve alıcının yada içerdiği malın hatalı olması durumunun alıcı tarafından sistem üzerinden anlaşılması ve hatalı sevkiyat işleminin satıcı tarafından hiç başlatılmamasını sağlamak amacıyla münhasıran ALICI durumundaki tarafça, e-İrsaliye belgesine sistem üzerinde “RED” irsaliye yanıtı ile iptal işlemi gerçekleştirilebilmektedir. Belirtilen durum haricinde düzenlenen bir irsaliyenin iptal edilebilmesi durumu söz konusu olmayıp, irsaliye üzerindeki fiili sevk zamanından sonra alıcı tarafından red yanıtı dönülmesi sistemsel olarak engellenmiştir. Malın fiili sevkinden sonra gönderilecek RED e-İrsaliye yanıtları hükümsüz olup, bu durumda malı taşıyan/ taşıttıran tarafından yeni bir e-İrsaliye düzenlenmesi gerekecektir.
e-İrsaliye Yanıtları Nelerdir?
Olası yanıtlar şunlardır: Tamamı kabul edilebilir, reddedilebilir, kısmi kabul edilebilir.
- 7 gün içerisinde yanıt verilmeyen irsaliyeler tamamı kabul edilmiş sayılır.
- Kısmi kabul: Eğer irsaliyeye kısmi kabul yanıtı verilmişse, bu kabul edilmeyen ürünlerin geri gönderileceği anlamına gelmez. Bu yanıt sadece göndericiyi bilgilendirme amaçlı gönderilir. Kabul edilmeyen ürünlerin göndericiye geri gönderilmesi için yeni irsaliye düzenlenmesi gerekmektedir.
- Yanıt verilirken kalem bazında “Kabul edilmeyen miktar”, “Eksik miktar” veya “Fazla miktar” belirtilebilir.
- Bir irsaliyeye tek bir yanıt verilebilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
e-İrsaliye ile ilgili pek çok sorunun cevabını burada bulabilirsiniz.
Ayrıca e-İrsaliye’de az bilinenlerle ilgili video anlatımımızı seyretmenizi öneririz.
e-İrsaliye’nin kağıt çıktısı alınmalı mı?
Kağıt çıktı olarak veya elektronik ortamda görüntülenmesinin sağlanması zorunludur. Çıktı üzerinde ıslak imza veya kaşe zorunlu değildir.
e-İrsaliye için ayrı bir mali mühür temin edilmeli mi?
Hayır. Mevcut kullanılan mali mühür üzerinden işlem yapılacaktır.
Özel entegratör kullanan kişiler e-İrsaliye gönderirken mali mühür kullanacaklar mı?
Eğer herhangi bir entegratör firma aracılığı ile gönderilmiyorsa, mali mühür/e-İmza takılı olmak zorundadır. Bir entegratör firma aracılığı ile gönderim yapılıyorsa bilgisayarınızda mali mühür takılı olma zorunluluğu yoktur.
e-İrsaliye düzenlendikten ne kadar süre sonra e-Fatura düzenlenmeli?
Fiili sevk tarihinden itibaren 7 gün içerisinde düzenlenmelidir.
e-İrsaliye’de fiyat bilgisi yer almak zorunda mı?
Hayır, zorunluluk yoktur. Fiyat bilgisi yazılmadan da irsaliye gönderilebilir.
e-İrsaliyelerde düzenleme tarihinin yanında sevk tarihi de olmalı mı?
Evet, matbu kağıt ortamdaki sevk irsaliyelerinde olduğu gibi, elektronik ortamda düzenlenen irsaliyelerde de tanzim(düzenleme) tarihi yanında ayrıca bir sevk tarihinin yer alması zorunludur.
Sevk tarihi, düzenleme tarihi ile aynı tarihte mi olmalıdır?
e-İrsaliye, malın sevki esnasında bulundurulması zorunlu bir belgedir ve malın fiili sevkinden önce düzenlenmesi gerekmektedir. İrsaliyenin üzerinde düzenleme tarihine ek olarak fiili sevk tarihi de bulunmalıdır. Fiili sevk tarihi, irsaliye düzenleme tarihinden önce olamaz.
Düzenlendiği gün sevki işlemi de gerçekleştirilen durumlarda, sevk tarihinin de e-İrsaliye üzerinde ayrıca olması gerekir mi?
Evet Tanzim tarihi ile sevk tarihinin aynı gün olması halinde de bu tarihler ayrı ayrı e-İrsaliye’de yer alacaktır. Bu iki tarihten herhangi birine yer verilmeksizin düzenlenen sevk irsaliyeleri hiç düzenlenmemiş sayılarak özel usulsüzlük cezası tatbik edilebilecektir.
e-İrsaliye Uygulamasına dahil olunca kağıt irsaliye düzenleyebilir miyim?
e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı mükelleflerin düzenleyecekleri tüm sevk irsaliyelerinin e-İrsaliye olarak düzenlenmesi, uygulamaya kayıtlı mükelleflerden alınan mallar karşılığında düzenlenecek irsaliyelerin de yine e-İrsaliye olarak alınması zorunludur. Ancak 509 SN VUK GT.V.7. bölümünde açıklanan e-Belge olarak düzenleme zorunluluğu getirilen belgelerin kağıt olarak düzenlenebileceği haller şunlardır.
Elektronik belge olarak düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin;
a) Başkanlığın ve e-Belge uygulamalarına taraf olan diğer kamu kurum ve kuruluşlarının bilgi işlem sistemlerinde meydana gelen arıza, kesinti ile bu sistemlerde yapılan bakım,
b) İspat veya tevsik edilmek kaydıyla, mükellefin ya da Başkanlıktan izin almış özel entegratör kuruluşların bilgi işlem sistemlerinde meydana gelen arıza, kesinti ile bu sistemlerde yapılan planlı bakım (yazılı bildirimde belirtilen süre ile sınırlı kalmak kaydıyla),
c) İspat veya tevsik edilmek kaydıyla, kullanılmakta olan mali mührün veya elektronik imza aracının arızalanması veya çalınması (yeni mali mühür veya elektronik imza aracının temini süresince),
ç) Bakanlık veya Başkanlık tarafından e-Belge uygulamalarına ilişkin olarak yayımlanan genel tebliğ, sirküler ve teknik kılavuz ve duyurularda, belgelerin e-Belge yerine kâğıt olarak düzenlenmesine izin verilmesi, 51 gibi nedenlerle, kanunen düzenlenmesi gereken sürenin geçirilmemesi kaydıyla, kâğıt olarak düzenlenmesi durumunda özel usulsüzlük cezası kesilmez. Mükelleften kaynaklanan diğer nedenlerle, e-Belge olarak düzenlenmesi gereken belgelerin kâğıt olarak düzenlenmesi yukarıda sayılan nedenler kapsamında değerlendirilmez. Elektronik olarak düzenlenmesi gereken belgenin, Kanunun 13 üncü maddesinde yazılı mücbir sebepler nedeniyle elektronik olarak düzenlenememesi halinde, Kanunun 373 üncü maddesi gereği özel usulsüzlük cezası kesilmez.
e-İrsaliye düzenlemenin mümkün olmadığı durumlarda kağıt irsaliye düzenlenebilir mi?
Teknik nedenlerden dolayı düzenlenemeyen e-İrsaliyeleri kağıt olarak düzenlemek mümkündür. Bu durumda irsaliyenin üzerinde “e-İrsaliye Ayrıca Düzenlenecektir” ibaresine yer verilmelidir. Kağıt irsaliyeden sonra düzenlenmesi gereken irsaliye, 2 gün içersinde “MATBUDAN DÖNÜŞTÜRÜLEN e-İRSALİYE” tipinde düzenlenmelidir ve e-İrsaliye belgesinin ilgili alanında matbu olarak düzenlenen sevk irsaliyesinin bilgisine (tarih, belge no) yer verilmelidir.
Fakat bu işlem istisnai bir işlemdir ve belge düzenlenmeden önce Başkanlığa konu ile ilgili bilgi verilmesi gerekmektedir. Konu ile ilgili 487 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği-Madde 9 incelenebilir.
Düzenlediğimiz e-İrsaliyeleri ilgili makamlara kağıt ortamda mı yoksa elektronik ortamda mı ibraz etmeliyiz?
Elektronik bir belge mahiyetinde olan e-İrsaliye belgesi muhafaza süresi boyunca elektronik ortamda muhafaza edilmeli ve ilgili makamlara elektronik ortamda ibraz edilmelidir. Söz konusu belgenin kağıt çıktısı e-İrsaliye olarak hüküm ifade etmemektedir.
Geçmiş tarihli e-İrsaliye düzenlenebilir mi?
Fiili sevk tarihi düzenleme tarihinden önceki bir tarih olamayacağı için, geçmiş tarihli irsaliye düzenlemek mümkün değildir.
Şubeler arası gönderilen malzemeler için e-İrsaliye mi düzenlenmelidir?
e-İrsaliye, matbu formdaki sevk irsaliyesi ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Şubeler/depolara arası sevkiyatta da eğer ki kişi e-İrsaliye mükellefi ise, belge e-İrsaliye olarak düzenlenecektir.
e-Faturası önceden kesilip sevkiyatın sonradan yapılması durumunda nasıl bir yol izlenmelidir?
e-İrsaliye düzenlenirken e-Fatura’nın tarihi ve belge numarasına yer verilmelidir. Ayrıca e-Fatura’da, daha sonra sevk edileceği de belirtilmelidir. Konu ile ilgili 487 Sıra Numaralı VUK Genel Tebliğinin 5 inci maddesi ve 173 Sıra Nolu VUK Genel Tebliğinin C bölümü incelenebilir.
e-İrsaliye dizaynında görünen karekod/barkod zorunlu mudur?
Evet. Yol denetiminde sorgulanabilmesi için zorunludur.
e-İrsaliye kullanıcısı olmayan birine e-İrsaliye düzenlenebilir mi?
e-İrsaliye kullanıcıları, karşı taraf e-İrsaliye mükellefi olmasa bile düzenledikleri irsaliyleri e-İrsaliye olarak düzenlemelidir.
Muhtelif müşterilerde süreç nasıl işleyecek?
Matbu formatta düzenlenmeye devam edilecektir.
İhracat faturası düzenlendiğinde irsaliye e-İrsaliye olarak mı düzenlenecek?
e-İrsaliye sadece iki taraf da e-İrsaliye mükellefi ise düzenlenebilir. İhracat faturalarında irsaliye matbu formda düzenlenecek, ancak serbest bölge ise ve alıcı e-İrsaliye mükellefi ise, irsaliye de e-İrsaliye formatında düzenlenecek.
e-İrsaliye’de malların GTİP numaralarının yazılmasına gerek var mı?
İhracat işlemlerine yönelik düzenlenen sevk irsaliyeleri, müşterinin yurtdışında olması nedeniyle genel olarak e-İrsaliye uygulaması kapsamında değildir. Ancak Türkiye’de de vergi mükellefiyeti de bulunan serbest bölgedeki alıcıların e-İrsaliye uygulamasına da kayıtlı olduğu durumda bunlara yönelik mal sevkiyatı işlemlerinde e-İrsaliye düzenlenmesi gerekecektir. İhracat işlemleri esas itibariyle fatura belgesine istinaden yürütülecek ve faturalarda GTİP nosu zorunlu olarak bulunacak olmakla birlikte, e-İrsaliyelerde GTİP no’suna yer verilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır.
Düzenlenen e-İrsaliyeleri muhafaza etmek gerekir mi?
Düzenlenen belgelere ilişkin olarak GİB herhangi bir muhafaza hizmeti vermemektedir. Muhafaza ve ibraz mükellefin sorumluluğunda olup, dileyen mükelleflerin muhafaza işlemi için yetkisi olan kurumlardan yararlanmaları mümkündür. Diğer kurum ve kuruluşlarda muhafaza işlemi mükelleflerin isteğine bağlı olup esas muhafaza sorumluluğu mükelleflerin kendisinde bulunmaktadır.
e-İrsaliye Düzenlendikten sonra, sevkiyat başlamadan ya da başka bir sebepten alıcı malı almaktan vazgeçerse nasıl bir işlem yapılmalı?
Alıcı malın fiili sevkinden önce söz konusu e-İrsaliye’ye, uygulama üzerinden “RED” İrsaliye Yanıtı gönderebilir. Bu durumda e-İrsaliye iptal edilmiş sayılacağından ayrıca alıcı tarafından bir belge düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.
Mal tesliminden sonra, teslim alan alıcı ne yapacaktır?
e-İrsaliye’ye konu malları tam olarak teslim alan alıcı, e-İrsaliye sistemi üzerinden “KABUL” irsaliye yanıtı dönebileceği gibi, herhangi bir yanıt dönme zorunluluğu da bulunmamaktadır. Sistemsel olarak 7 gün içinde herhangi bir yanıt dönülmemiş e-İrsaliye’lere konu malların alıcıları tarafından tam olarak teslim alındığı ve satıcıları tarafından bu malların tamamı için e-Fatura düzenleneceği kabul edilmektedir.
e-İrsaliye’ye konu malları eksik olarak teslim alan alıcı ne yapmalıdır?
e-İrsaliye’ye konu malları “eksik olarak” teslim alan alıcı, istemesi halinde e-İrsaliye sistemi üzerinden “KISMİ KABUL”irsaliye yanıtı ile satıcıya fiilen teslim aldığı mal miktarını bildiren bir yanıt dönebilir. Sistemsel olarak 7 gün içinde herhangi bir yanıt dönülmemiş e-İrsaliye’lere konu malların alıcıları tarafından tam olarak teslim alındığı ve satıcıları tarafından bu malların tamamı için fatura düzenleneceği kabul edilmektedir. Bu nedenle, irsaliye ile e-Faturanın uyumumun sağlanması bakımından alıcı tarafından sistem üzerinden bir yanıtın dönülmediği durumlarda, fiilen teslim alınan mal miktarının alıcı ve satıcı arasında tanzim olunan harici diğer belgelerle (Teslim/Tesellüm belgeleri, tutanak, makbuz vb. belgelerle – e-İrsaliyenin kağıt çıktısı üzerine alınacak notlar ve imzalar da söz konusu belgeler yerine kullanılabilir.-) tevsik ve ispat olunması ve ilgili makamlara istenildiğinde ibraz edilebilir şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Fiilen teslim edilen/alınan mal miktarını gösteren harici belgelerin satıcı ve alıcı açısından ispat işlemlerinde tevsik edici belge olarak kullanılması mümkün bulunmaktadır. Alıcısı tarafından fiilen teslim alınmayan mallar için, satıcıya ayrı bir e-İrsaliye’nin alıcı tarafından ayrıca düzenlenmesi gerektiği de tabiidir.
e-Fatura’nın kağıt çıktısı irsaliye yerine geçtiğinden ayrıca e-İrsaliye düzenlemek zorunlu mudur?
433 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinin 7.1. ve 15. bölümlerinde yer verilen açıklamalar uyarınca; e-Fatura Uygulamasına kayıtlı kullanıcılara düzenlenecek elektronik fatura ile elektronik fatura uygulamasında kayıtlı olmayan kayıtlı kullanıcılara düzenlenen e-Arşiv Faturalarda, düzenleme tarihi yanında düzenleme zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi halinde elektronik faturanın kâğıt çıktısı irsaliye yerine geçer. Söz konusu kâğıt çıktıya “İrsaliye yerine geçer.” ifadesinin yazılması ve kâğıt çıktının satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanması zorunludur. Ancak bu imkândan yararlanabilmek için elektronik faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi gerekir. Hizmet ifasına konu e-Faturanın satış anında düzenlenmesi halinde, söz konusu kâğıt çıktının talep eden müşteriye verilmesi zorunludur. Buna göre belirtilen kurallara uygun olarak düzenlenen ve kağıt çıktısı irsaliye yerine geçen belge niteliğinde olan İrsaliye yerine geçen e-Fatura veya e-Arşiv Faturanın kağıt çıktısı, müşteriye verilmesi halinde ayrıca matbu veya e-İrsaliye şeklinde başka bir sevk irsaliye belgesinin düzenlenmemesi gerekmektedir.
Müşteriye e-İrsaliye ve e-Fatura düzenlendikten sonra, e-Fatura’ya RED yanıtının iletilmesi halinde; e-İrsaliye’nin iptal ve düzeltilmesi mümkün müdür?
Sevk irsaliyesi, satılan malın alıcıya teslim edilmek üzere taşındığı veya taşıttırıldığı durumlarda taşıtta bulundurulması zorunlu olan belgedir. İrsaliyeye konu malların, satıcıdan yola çıkıp alıcıya ulaşması ile birlikte sevk irsaliyesi belgesi esas itibariyle işlevi yerine getirmiş olacağından sevk irsaliyesinin İPTAL edilmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Ancak, e-İrsaliye uygulamasında (487 SN VUK GT, Md.3/8 inci fıkra); yalnızca malın fiili sevkinden önce ve alıcının ya da içerdiği malın hatalı olması durumunun alıcı tarafından sistem üzerinden anlaşılması ve hatalı sevkiyat işleminin satıcı tarafından hiç başlatılmamasını sağlamak amacıyla münhasıran ALICI durumundaki tarafça, e-İrsaliye belgesine sistem üzerinde “RED” irsaliye yanıtı ile iptal işlemi gerçekleştirilebilmektedir. Belirtilen durum haricinde düzenlenen bir irsaliyenin iptal edilebilmesi durumu söz konusu olmayıp, irsaliye üzerindeki fiili sevk zamanından sonra alıcı tarafından red yanıtı dönülmesi sistemsel olarak engellenmiştir. E-Fatura’ya red yanıtının dönülmesi nedeniyle, daha önceki fiili sevkiyat ile ilgili eİrsaliye’nin iptali ve düzeltilmesi söz konusu olmayacaktır. Yeni bir sevkiyatı işlemi olmadığı sürece, alıcıya yeni bir e-İrsaliye’nin düzenlenmesi de gerekmemektedir.Taraflar esas itibariyle sevkiyatını gerçekleştirdikleri mal miktarına göre sevk irsaliyesi düzenlemeleri gerekmektedir. Sevkiyatı hangi taraf gerçekleştiriyorsa o tarafın sevk irsaliyesi düzenlemesi icap etmektedir. İlave, yeni başka bir sevkiyatın olmadığı durumlarda, tarafların sevk irsaliyesi (e-İrsaliye dahil) düzenlemelerine gerek bulunmamaktadır. Düzenlenen e-fatura ile e-İrsaliyesi arasında oluşabilecek uyumsuzlukların tevsik edici diğer bilgi ve belgelerle (teslim/tesellüm makbuzları, tutanaklar, harici itiraza yönelik taahhütlü mektuplar, noter kanalıyla yapılan itirazlar vb.) de tevsik edilmesi mümkün bulunmaktadır. Malın fiili sevkinden sonra gönderilecek RED e-İrsaliye yanıtları hükümsüz olup, bu durumda malı taşıyan/taşıttıran tarafından yeni bire-İrsaliye düzenlenmesi gerekecektir.
e-İrsaliye uygulamasında da 7 günlük fatura düzenleme süresi geçerli midir?
e-Fatura’nın düzenleme süresine ilişkin olarak kağıt belge düzeni için öngörülen sürelerden farklı bir süre öngörülmemiştir. 213 sayılı VUK’un fatura düzenleme süresine ilişkin 7 günlük süre e-Fatura uygulamasında da aynen geçerlidir. Bu nedenle, e-Fatura’nın e-İrsaliye’den önce düzenlenmesi gereği bulunmamakta olup, irsaliye tarihinden sonraki 7 günlük süre içerisinde düzenlenmesi mümkündür.
Düzenlenen e-İrsaliye GİB sistemine anlık iletilir mi?
Düzenlenen e-İrsaliye’ler e-İrsaliye uygulamasına iletildiğinde anlık olarak GİB sistemlerine de ulaşmaktadır. İletim süresi saniyeler mertebesinde gerçekleşmektedir. GİB sistemlerinde herhangi bir şekilde arıza, kesinti veya bakım olması nedeniyle iletilemeyen durumlarda GİB tarafından gerekli duyurular www.efatura.gov.tr internet adresinde yapılmakta olup bu süreler boyunca kağıt ortamda matbu sevk irsaliyesi düzenlenerek sevkiyat işlemlerinin sürdürülmesi mümkün bulunmaktadır. GİB e-İrsaliye sistemine iletilen e-İrsaliye belgelerinin yol denetimlerinde (kağıt çıktısının ya da elektronik ortamdaki halinin) ibrazı halinde e-Yoklama sistemi üzerinde doğrulanması elektronik ortamda yapılmaktadır. Herhangi bir şekilde doğrulama işlemi yoklama sırasında yapılamayan durumlar, daha sonradan tetkik edilmek üzere not alınarak denetim sonuçlandırılabilecektir. GİB sistemlerinden, denetim tutanağı ile tespit edilen e-İrsaliye’nin aynısının mevcudiyetinin anlaşılması halinde herhangi bir cezai işlem söz konusu olmayacaktır. Ancak, yapılan tetkiklerde herhangi bir şekilde fiilen eİrsaliye’nin GİB sistemlerine iletilmemiş olduğu tespit edilen edilmesi halinde usul hükümleri yönünden cezai işlemler tatbik edilebilecektir.
Sevkiyatın başlatılması için e-İrsaliye’nin alıcının sistemine düşmesini beklemek gerekir mi?
e-İrsaliye’ye konu malların sevkiyatına başlanması için e-İrsaliye’nin GİB sistemlerine iletilmiş olması yeterli olup, ayrıca alıcının sistem yanıtını dönmesini bekleme zorunluluğu bulunmaktadır. Alıcının sisteminde yaşanmakta olan bir sorun sevkiyat işleminin başlatılmasına engel teşkil etmeyip, alıcı sistemlerindeki sorunun giderilmesi sonrasında ilgili e-İrsaliye GİB tarafından alıcısına elektronik ortamda iletilecektir. Bu nedenle satıcının alıcının sistemlerindeki sorunun çözümünü bekleme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Sevk edilecek malın miktarının belli olmadığı durumlarda nasıl bir yol izlenmelidir?
Müşterinin ve teslim edilecek mal miktarının sevkiyat başlangıcında bilinemediği bazı mal sevkiyatlarında öncelikle ”MUHTELİF MÜŞTERİLER” ibareli matbu kağıt sevk irsaliyesi düzenlenecektir. e-İrsaliye uygulamasına da kayıtlı müşterilere fiili teslimatlar gerçekleştirildikçe ya teslim anında ya e-Fatura düzenlenecek ya da müşteri adına yeni bir sevk irsaliyesi (teknik altyapı engeli yok ise e-İrsaliye, teknik engel var ise matbu ve müşteri adına düzenlenen kağıt ortamdaki sevk irsaliyesi) düzenlenecektir. Herbir müşteriye yapılan fiili teslimata göre düzenlenen matbu kağıt ortamdaki sevk irsaliyeleri üzerinde “”e-İrsaliye Ayrıca Düzenlenecektir”” ibaresine yer verilecek ve en geç izleyen 2 gün içinde söz konusu matbu irsaliye “”MATBUDAN DÖNÜŞTÜRÜLEN E-İRSALİYE”” tipinde (söz konusu irsaliye üzerinde matbu irsaliye bilgilerine de yer verilmesi gerekmektedir) e-İrsaliye’ye dönüştürülecek ve GİB sistemleri üzerinden alıcısına iletilmesi sağlanacaktır. Alıcılar tarafından söz konusu e-İrsaliye’ye (daha öncesindeki matbu irsaliye ile fiili mal teslimatı bilgisi oluştuğundan) herhangi bir yanıt dönüşü yapılmayacaktır. Her bir müşteriye teslimat sırasında e-İrsaliye ve e-Fatura düzenlenmesi sırasında mobiliteyi de sağlayan her türlü TEKNOLOJİK İMKANLARDAN yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Satıcının sevk edeceği malı, taşıma işini ÜCRET karşılığı yürüten özel taşıma işletmelerine yaptırması halinde de e-İrsaliye gerekecek mi?
Malların ücret karşılığı taşıttırılması halinde, Vergi Usul Kanununun 240 ncı maddesi uyarınca, taşıyan tarafından ayrıca taşıma irsaliyesi düzenlenmesi de gerekmektedir. Bu durumda malı taşıttıran (satıcı) ve malın teslim edileceği kişi (alıcı) e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı kullanıcı olması halinde, sevk irsaliyesi e-İrsaliye olarak düzenlenmeli ve TAŞIYAN’a e-İrsaliye’nin kağıt çıktısının veya elektronik görüntüsünün taşıtta bulunmak üzere verilmesi gereklidir.
Aynı müessesenin muhtelif şube ve kısımlarıdan düzenlenen e-İrsaliyelerin belge no ayrımında nelere dikkat edilmesi gerekir?
Aynı müessesenin muhtelif şube ve kısımlarında her biri aynı numara ile başlamak üzere ayrı ayrı irsaliye kullanıldığı takdirde şube veya bu irsaliyelere şube kısımlarına göre şube veya kısmın isimlerinin yazılması veya özel işaretle seri tefriki yapılması zorunludur. (VUK GT 141)
Bedelsiz verilen ürünler için e-İrsaliye sistemi üzerinden e-İrsaliye düzenlemek gerekecek mi?
Evet, bedelsiz de olsa bir işletmeden diğer bir işletmeye mal sevkiyatını doğuran durumlarda sevk irsaliyesi (taraflar e-İrsaliye’de ise e-İrsaliye) düzenlenmesi gerekmektedir. Bu suretle bedelsiz olarak verilen mallar için düzenlenecek sevk irsaliyelerinde söz konusu malların işletmeye bedelsiz olarak verileceğini belirten açıklamalara yer verilmesi gerekmektedir. e-İrsaliye uygulamasında alıcı tarafından eİrsaliye Yanıtı’nı dönmesi ihtiyari olup, zorunlu değildir.
e-İrsaliye’nin yanlışlıkla müşteri tarafından reddedilmesi sonucunda nasıl ilerlenecek?
e-İrsaliye’nin alıcısı tarafında sehven reddedildiği durumlarda ivedilikle yeni e-İrsaliye düzenlenmesi gerekmektedir. Düzenlenecek yeni e-İrsaliye’de yeni belge numarası kullanılmak zorundadır.
