Bilinirliğinizi ve satışlarınızı dünya genelinde artırmanızı sağlayan e-ihracat nedir? Devletin de artması için pek çok teşvik sunduğu e-ihracatın fırsat ve avantajlarından nasıl faydalanabilirsiniz?
e-İhracat Nedir?
e-İhracat, ürünlerinizi online satış kanallarınız (web siteniz, Instagram ve Facebook sayfanız, vb.) üzerinden yurt dışında bulunan bireysel müşterilerinize satınca gerçekleştirmiş olduğunuz ticarettir. e-İhracat yaparken yurt içi müşterilerinize gönderdiğiniz KDV’li faturaların aksine, KDV’siz fatura düzenlersiniz.
e-İhracat Nasıl Yapılır?
e-İhracat yapmanın temelde iki yolu vardır: kendi websiteniz üzerinden satış yapmak veya ürünlerinizi Amazon gibi uluslararası pazaryerlerinde listelemek. Satış operasyonları açısından iki yöntem arasında bazı farklar olsa da, satış sonrasında süreç tamamıyla aynı ilerler.
e-İhracat siparişleri mikro ihracat yoluyla ve Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) düzenlenerek tamamlanır. Bu yüzden e-ihracatı daha iyi anlamak için ETGB ve mikro ihracat kavramlarına da hakim olmakta fayda var.
Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) Nedir?
ETGB; posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gerçekleşen gönderilerin gümrük işlemlerinde kullanılan, bu sürecin tüm aşamalarını elektronik ortamda gerçekleştirmeyi sağlayan bir uygulamadır. Bu sistem, gönderiye ilişkin gümrük işlemlerini hem hava hem de kara yolu üzerinde etkin bir şekilde yönetmeyi amaçlar.
ETGB Formunda Hangi Bilgiler Bulunur?
ETGB formu doldurulurken aşağıdaki bilgiler gereklidir:
- İlgili kişiye ait bilgiler ve iletişim bilgileri
- E-mail adresi ve telefon numarası
- Şirketin bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi nosu
- İhracat yapan firmaya yönelik bilgiler
- İhracat yapan firmanın banka bilgileri
- Konşimento
- GTIP No
- Ticari yapılan eşyaların türü, adedi ve ödeme şekli
- Fatura bilgisi
- Alıcı firmaya ait bilgiler ( vergi dairesi, vergi no ve firma adresi vb.)
- İhracat yapan firmanın kaşe ve imzası
Mikro İhracat Nedir?
Yurt dışına yaptığınız satışlar KDV’siz olarak 15.000 Euro’yu ve 300 kilogramı aşmazsa, bu satış mikro ihracat kategorisine girer. Bu satışlar için yaptığınız gönderileri ülke dışına yalnızca Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) ile çıkarabilirsiniz.
Devletin ihracatı artırmak amacıyla uygulamaya koyduğu ETGB, tamamen ücretsizdir. Ayrıca dijital ortamda, gümrük müşavirlerine ihtiyaç olmadan düzenlenir. ETGB ile normalde dış ticaret yaparken hazırlanması gereken birçok belgeye gerek kalmaz.
Ekonomi Bakanlığı’nın mikro ihracatın üst limiti olarak kabul ettiği 15.000 Euro’yu ve 300 kilogramı aşarsanız, ETGB değil normal beyanname hazırlamanız gerekir. Bu beyannameler belli ücretlere tabidir. Bazı kargo firmaları, lisansları sayesinde ETGB işlemlerini kendileri yürütürler.
İhracat ve e-İhracat Arasındaki Farklar Nelerdir?
Uluslararası ticaret, takip edilmesi gereken belli kurallar içerir. İhracatta en çok el oyalayan, en çok para harcanan ve en uzun zamanı alan süreç gümrük işlemlerinin yapıldığı süreçtir. e-İhracatta bu sürecin normal ihracata göre pek çok avantajı bulunur. İki ihracat tipi arasındaki farkları aşağıdaki tabloyla özetleyebiliriz:
İhracat(İşletmeden işletmeye) | e-İhracat(İşletmeden bireysel müşteriye) | |
Gümrük beyannamesi | Standart – gümrük müşavirlerine ihtiyaç vardır | Kargo firmaları tarafından elektronik olarak düzenlenir |
KDV’siz fatura | Hazırlanır | Hazırlanır |
KDV iadesi | Alınır | Alınır |
Alıcı ülkede gümrükleme süresi | 2-7 iş günü | 12-48 saat |
Gümrükleme ve konsolidasyon imkanları | Sınırlı | Geniş, kolay uygulanabilir |
İhracat operasyonları | Detaylı | Basit |
İhracat süreci ve iş takibi | Detaylı | Basit |
Satış öncesi ve sonrası maliyetleri | Yüksek | Ekonomik |
Marka tescil sertifikası, belge tercümesi ve apostili, satıcı ve alıcı şirketin karnesi, hijyen sertifikası, laboratuvar analizi | Genelde zorunlu | Genelde gerek yok |
e-İhracat Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
elektronik ticaret yoluyla yapılan uluslararası ticaretle ilgili bazı önemli noktalar bulunur. Bu konuda dikkate almanız gereken bilgiler şöyle:
- Şahıs şirketi dahil tüm şirket türlerinde e-ihracat yapabilirsiniz.
- Yukarıda da söz ettiğimiz gibi, kendi sitenizi kurarak veya uluslararası e-pazaryerleri yoluyla e-ihracat yapabilirsiniz. İki yöntemin de kendine göre avantajları bulunur. Örneğin pazaryerlerinde ulaşabileceğiniz müşteri kitlesi kendi websitenize kıyasla çok daha çeşitli ve fazla olabilir. Ancak genellikle bu pazaryerlerine, sattığınız ürün başına komisyon ödemeniz gerekir.
- Devlet şirketlere, e-ihracata özel hibeler ve destekler sunar. Bu teşvik ve destekleri araştırarak maliyetlerinizi büyük oranlarda azaltabilirsiniz.
- Gönderileriniz için KDV’siz fatura kesebilir, kestiğiniz KDV’li faturalar içinse KDV iadesi alabilirsiniz.
- Gönderilerinizin tabi olacağı vergiler ve vergi muafiyetleri, ülkeye ve bölgeye göre değişecektir. Bu nedenle e-ihracat yapılan ülkenin gümrük uygulamalarına dair bilgi sahibi olmak çok önemlidir.
- Proforma fatura, dolaylı yetki belgesi gibi hazırlamanız gereken diğer belgelerin hangilerinden sorumlu olduğunuzu öğrenmeniz de aynı şekilde kritiktir.
- Eğer ürünlerinizi kendi websiteniz üzerinden gerçekleştiriyorsanız, satışların websitenizin sağlığıyla ve görünürlüğüyle doğru orantılı olacağını unutmamalısınız. Websitenizde satışlarınızı artırmak için mobil uyumluluk, SEO çalışmaları, sosyal medya pazarlaması, e-mail pazarlama, etkili ürün fotoğrafçılığı gibi konularda mesai harcamanız gerekecektir.
Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu Nedir?
“GTİP” olarak kısaltılan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu, tüm dünyada ürünlerin tanımlanıp sınıflandırılması için kullanılan 12 haneli bir koddur.
- İlk 6 hanesi armonize sistem tarafından belirlenir.
- Sonraki 2 haneyle birlikte ilk 8 hanesi aynı bölgedeki ülkeler için ortaktır.
- Sonraki 2 hane hangi ülkeye ait olduğunu, son 2 hane de ürünün istatistik kodunu belirler.
A.TR Dolaşım Belgesi Nedir?
A.TR Dolaşım Belgesi, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki serbest ticaret anlaşması çerçevesinde mal hareketini kolaylaştırmak amacıyla kullanılan bir gümrük belgesidir. Bu belge, Türkiye’den çıkan ve AB ülkelerine yönlendirilen mal gönderilerinde, gümrük vergilerinin veya diğer ticaret engellerinin uygulanmamasını sağlar.
A.TR Dolaşım Belgesi, Türk menşeli ürünlerin AB ülkelerine daha hızlı ve ekonomik bir şekilde ulaşmasına olanak tanır. Belge, ihracatçının ürününün Türk menşeli olduğunu ve AB’ye yönlendirileceğini beyan etmesiyle alınır; böylece malın gümrük işlemleri ve vergilendirme süreçleri daha etkin bir şekilde yürütülebilir.
e-İhracatın Avantajları Nelerdir?
İşletmeden bireysel müşteriye satış yapılan e-ihracat siparişlerinde uygulanan gümrük vergisi muafiyetleri vardır. Bunları şöyle listeleyebiliriz:
- Avrupa Birliği Ülkeleri: 22 Euro’nun altındaki siparişlerde gümrük vergisi ve KDV alınmaz.
- Rusya, Belarus, Kazakistan: 1.000 Euro’nun altındaki siparişlerde gümrük vergisi ve KDV alınmaz.
- Azerbaycan: Aylık 500 Euro’nun altındaki siparişlerde gümrük vergisi ve KDV alınmaz.
- Ukrayna: 150 Euro’nun altındaki siparişlerde gümrük vergisi ve KDV alınmaz.
- ABD: 800 Dolar’ın altındaki siparişlerde gümrük vergisi ve KDV alınmaz.
- Avustralya: 1000 Avustralya Doları’nın altındaki siparişlerden gümrük vergisi alınmaz.
- Körfez işbirliği ülkeleri: 270 Euro’nun altındaki siparişlerde gümrük vergisi ve KDV alınmaz.
Peki bu muafiyet, teşvik ve diğer devlet desteklerini nasıl alabilirsiniz? Müşterilerinize KDV’siz fatura kesip ihracatta sağlanan KDV iadesinden yararlanabilir, özel bankalar ve devletin verdiği özel ihracatçı kredilerinden ya da ihracatçı teşviklerinden faydalanabilirsiniz.
e-İhracat Stratejisi ve Eylem Planı Nedir?
e-İhracat stratejisi, bir işletmenin online platformlar aracılığıyla uluslararası pazarlarda varlık gösterme amacını taşıyan uzun vadeli plandır.
İlk aşamada, hedeflenen yabancı pazarlar analiz edilir ve pazar araştırmaları yapılır. Ardından, dijital pazarlama stratejileri belirlenir, çevrimiçi satış platformları seçilir ve güvenilir e-ödeme altyapısı oluşturulur. e-İhracat eylem planı, bu stratejinin somut olarak uygulanmasıdır; lojistik süreçleri, gümrük işlemlerini, müşteri destek hizmetlerini ve dijital pazarlama kampanyalarını kapsar.
e-İhracat Kargo İşlemleri Nasıl Yürütülür?
e-İhracat kargo işlemleri, ürünlerin elektronik ortamda uluslararası pazarlara satılmasını ve gönderilmesini kapsayan bir süreçtir. İlk olarak, işletmeler, ürünlerini çevrimiçi platformlar veya kendi web siteleri üzerinden uluslararası müşterilere sunar. Satış gerçekleştikten sonra, kargo işlemleri başlar. Gönderilecek ürünlerin gümrük prosedürleri, vergi ve ithalat kuralları gibi uluslararası ticaret kurallarına uygun olması gerekmektedir.
Özellikle e-ihracat işlemlerini kendi websiteleri üzerinden yapanlar için kargo firmalarıyla anlaşmak, ihracat sürecinin en önemli noktalarından biridir. Bu sayede gönderilerin ülke dışına gönderilmesinde maliyetler düşürülebilir ve süreç optimize edilebilir.
e-İhracat Faturası Nasıl Hazırlanır?
e-İhracat faturası KDV’siz olarak kesilebilir. Eğer KDV’li olarak kesildiyse, fatura kesildikten sonra KDV iadesine başvurulabilir.
- Bir e-İhracat faturasında aşağıdaki bilgiler yer almalıdır:
- Ürün satışı yapan işletmenin bilgileri ( Ticari Unvan, Vergi Dairesi, Vergi Numarası vb.)
- Ürün satın alan kişiye ait bilgiler ( Ad, Soyad, Varsa Vergi No, Adres)
- Satılan ürüne yönelik bilgiler ( ürün birim fiyatı, satış bedeli, ürün miktarı, ürünün kap numarası, teslim şartı, ödeme şartı)
- GTIP numarası
- Gümrük numarası
- Ödeme yapılacak banka ve hesap bilgileri
- Ödeme şekline ve şartlarına yönelik bilgiler
e-İhracat Faturası Hazırlanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
e-İhracat faturası hazırlarken şu noktalara dikkat etmelisiniz:
- Eğer e-Fatura mükellefiyseniz, ihracat faturasını da e-İhracat Faturası olarak kesmelisiniz.
- Serbest bölgelerdeki şirketler için düzenleyeceğiniz faturalar, gümrük beyannamesi ekine dahilse ihracat e-Faturası olmak zorundadır.
- Hizmet ihracatı yapan e-Arşiv Fatura mükellefleri, e-Arşiv Faturası kesebilir.
- Proforma faturalar, matbu olarak kağıt üzerinde düzenlenebilir.
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (GTB) üzerinden giden e-Faturalar, GTB’nin vergi kimlik numarası seçilerek gönderilmelidir.
- Serbest bölgedeki alıcılar e-Fatura mükellefi ise fatura, alıcıya e-Fatura olarak gönderilmelidir.
- e-İhracat faturaları yabancı dilde düzenlenebilir. Hem yabancı dil hem de Türkçe birlikte kullanılabilir.
- Bedelsiz mal çıkışlarında e-İhracat Faturası kesilip kesilmeyeceği gümrük beyannamesine bağlıdır. Eğer gümrük beyannamesi ekinde düzenlenmemişse ve e-Arşiv Fatura mükellefiyseniz, e-Arşiv Fatura kesebilirsiniz. Aksi halde matbu fatura düzenleyebilirsiniz.