2008 yılında hayatımıza giren AGİ, 2022 yılı itibari ile artık maaşlara ek ücret olarak yansımayacak. Tüm memur ve işçilerin asgari ücret tutarına kadar olan maaşlarının vergiden istisna edilmesi kararı alındı. Vergi uygulaması tüm çalışanları kapsadığı için çocuğu olan çalışanlara vergi iadesi ile herhangi bir avantaj sağlama imkânı da ortadan kalkmış oldu. Bu yazımızda kümülatif vergi matrahının ikinci vergi dilimine geçmesi (%15 den %20 ye yükselmesi) ile ortaya çıkan sorular ve hesaplamalar hakkında bilgi verilecektir.
Asgari Ücret Devir Vergi Matrahı
Asgari ücret gelir vergisinin kaldırılmasıyla birlikte asgari ücret devir vergi matrahı bordrolara dahil edilmiştir. Asgari ücret vergi matrahı; Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ve haziran ayları için baz alınacak aylık tutar 4.253,40 TL’yken Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım ve aralık ayları için baz alınacak aylık tutar ise 5.500,35 TL’dir. Asgari ücret devir vergi matrahı hesaplanırken daha önceki aylarda hazırlanmış bordrolar aylara göre belirlenen asgari ücret vergi matrahları toplanarak hesaplanır.
ASGARİ ÜCRET DEVİR VERGİ MATRAHI EN ÜST TUTARLARI
| OCAK | 0 | TEMMUZ | 25.520,40 |
| ŞUBAT | 4.253,40 | AĞUSTOS | 31.020,75 |
| MART | 8.506,80 | EYLÜL | 36.521,10 |
| NİSAN | 12.760,20 | EKİM | 42.021,45 |
| MAYIS | 17.013,60 | KASIM | 47.521,80 |
| HAZİRAN | 21.267,00 | ARALIK | 53.022,15 |
Örneğin;
Ağustos ayındaki asgari ücret devir vergi matrahın en üst tutar olan 31.020,75 TL hesaplaması;
İlk 6 aydaki devir vergi matrahı aynı olduğu için 4.253,40 x 6 =25.520,40 TL bulunur. 7. Ay vergi matrahı 5.550,35 TL’dir.
25.520,40+5.550,35 =31.020,75 TL bulunmuş olunur.
! Burada dikkat edilmesi gereken bir durum ise personelin prim gününün olmasıdır. Yani eğer hazırlanan ayların içinde prim günü olmaz ise asgari ücret vergi matrahı, asgari ücret devir vergi matrahına eklenmeyecektir. Personelin prim gününün kaç gün olduğuna bakılmaksızın aylara göre baz alınan asgari ücret vergi matrahı, asgari ücret devir vergi matrahına eklenecektir.
Yıl içerisinde işe giriş yapan personel için Asgari ücret devir vergi matrahının bordro hazırlama ekranında “Asgari Ücret Devir Vergi Matrah” alanına manuel tutar girilmelidir. Diğer personeller için Asgari ücret devir vergi matrahı sadece oluşturulan bordrolar üzerinden oluşturulmaktadır.
Bordro hazırlama ekranına girilen “Asgari Ücret Devir Vergi Matrahı” alanına giriş yapılarak bordro hazırla butonuna basıldığında program arka planda olması gereken tutara göre kontrol sağlamaktadır. Eğer olması gerekende fazla bir tutar girildiyse ekrana uyarısını verdikten sonra olması gereken en üst limite göre Asgari Ücret Devir Vergi Matrahını hesaplamaktadır.
Örneğin; Temmuz ayında işe giriş yapan bir personelin bordrosu hazırlanırken “Asgari Ücret Devir Vergi Matrahı” alanına 30.000,00 TL yazıldığında ekranda gelecektir.
Temmuz ayı için yazılabilecek en üst tutarın 25.520,40 TL olduğunun uyarını vermektedir. Tamam dedikten sonra bordro hazırlama işlemi yazılan 30.000,00 TL üzerinden değil 25.520,40 TL üzerinden hazırlanacaktır.
Asgari Ücret Devir Vergisi Matrahına göre Asgari Ücret Vergi İstisnası Hesaplaması
Asgari Ücret vergi istisnası hesaplanırken en önemli alan ikinci vergi dilimine geçiş tutarı olan 32.000,00 TL olmasıdır.
Ocak ayından haziran ayına kadar asgari ücret vergi matrahı 4.253,40 x 0,15 (1. Vergi Oranı) =638,01 TL asgari ücret vergi istisnası olarak hesaplanır.
Temmuz ayı asgari ücret değişikliği ile asgari ücret vergi matrahı 5.500,35 x 0,15 (1. Vergi Oranı) = 825,05 TL asgari ücret vergi istisnası olmuştur.
Ağustos ayı itibariyle asgari ücret devir vergi matrahım 36.521,10 TL’ye ulaşacaktır.32.000,00 TL’yi geçerek verginin bir kısmı 1. Vergi dilimi olan %15, diğer kısmı ise 2. Vergi dilimi %20 ile hesaplanması gerekir. Hesaplama ile asgari ücret vergi istisnası 1.051,11 TL olacaktır.
Sonraki aylarda ise asgari ücret devir vergi matrahı ile 2. Vergi dilimine girildiğinden dolayı, asgari ücret vergi istisnası 1.100,07 TL olacaktır.
! Belirtilen aylarda bu rakamların üzerinde bir rakam asgari ücret vergi istisnası olarak bildirilemez. Bildirilmek istendiğinde Muh -SGK beyannamesinde hatalı olarak dönüş olacaktır.
Yıl içinde giren personeller denk geldiğinde Asgari Ücret Devir Vergisi Matrahının ne kadar olduğuna dikkat edilmeli ve hesaplama ona göre yapılmalıdır.
Asgari Ücretin Altına Düşen Personeller
Personelin maaşının asgari ücretin altından düşmesinin sebebi gelir devir vergi matrahın asgari ücret devir vergi matrahından fazla olmamasıdır. Asgari ücretli bir personele gelir vergi matrahının yüksek olmasının sebebi personele ek ödeme verilmesi, fazla mesaisinin olması ya da bordrolarının çalışma gününe göre hazırlanmasıdır. Bu durum sebebi devir vergi matrahını arttırdığından dolayı personel 2. Vergi dilimine erken girmesindir. Yaşanan durum Eylül ayında eşitlenecektir. Önceki dönemlerde asgari ücretin altında kalan personeller için AGİ eklemesi yapılmaktaydı. Fakat AGİ’nin kaldırılmasıyla sona ermiştir.
Yukarıdaki hazırlanan bordro incelendiğinde personelin net ücretinin asgari ücretin altında kaldığı görüntülenmektedir. Sebebi devir vergi matrahının 30.000,00 TL olması ve temmuz ayı içinde 5.500,35 eklenerek 32.000,00 TL olan ikinci vergi dilimini geçmesinden kaynaklanmaktadır.
